Kaczkowski-Pollak i Jasło

	Przetłumaczono z www.DeepL.com/Translator (wersja darmowa)
Suche nach Familie Kaczkowski-Pollak und Örtlichkeiten in Jasło	Poszukiwanie Rodziny Kaczkowskich-Pollaków i miejscowości w Jaśle
Ich bereite das Tagebuch meines Vaters aus der Zeit des Zweiten Weltkrieges und der anschließenden sowjetischen Kriegsgefangenschaft (Zusammenfassung) zur Veröffentlichung vor und möchte dabei nach Möglichkeit alles, was er schreibt, mit Fakten, Fotos und Dokumenten untermauern und lebendig werden lassen. Unter anderem war mein Vater 1940—1941 als Besatzungssoldat in Jasło. Wir wollen gemeinsam versuchen, die in seinem Tagebuch mehr oder weniger genau beschriebenen Personen und Örtlichkeiten in Jasło zu identifizieren. Die sehr stark gekürzten Auszüge aus dem Tagebuch enthalten alle verfügbaren Angaben zu den Personen bzw. Örtlichkeiten.	Dziennik mojego ojca z czasów II wojny światowej i późniejszej sowieckiej niewoli (streszczenie) przygotowuję do publikacji i wszystko co pisze w miarę możliwości, chciałbym uzupełnić faktami, zdjęciami i dokumentami i w ten sposób wypełnić to życiem. Między innymi ojciec mój brał udział w okupacji Jasła w latach 1940-1941. Chciałbym byśmy wspólnie postarali się zidentyfikować osoby i miejsca w Jaśle, które są mniej lub bardziej dokładnie opisane w jego pamiętniku. Skrócone fragmenty dziennika zawierają wszystkie dostępne informacje o osobach lub miejscach.
Ich bitte alle Besucher um Hinweise und Berichtigungen per E-Mail oder in den Facebook-Gruppe Stare Jasło!	Proszę wszystkich odwiedzających te strony o komentarze i poprawki, do mnie przez e-mail lub w grupie na Facebooku Stare Jasło!
Familie Kaczkowski-Pollak	Rodzina Kaczkowskich-Pollaków
Lehrerhaushalt in der Piotra Skargi 13 mein Quartier [...] ist im Hause eines polnischen Lehrers in der Piotra Skargi 13. Der Hausherr führt mich in eine ausgebaute Kammer auf dem Dachboden. [...] Seine Frau ist eine stille, bescheidene, freundliche Person. [...] Zu dem Lehrerhaushalt gehört dann noch das [...] Dienstmädchen. evtl. ein Kollege des Lehrers Gustav Kaczkowski, Bruder von Adolf Kaczkowski	Gospodarstwie domowe nauczyciela przy ulicy Piotra Skargi 13 moja kwatera [...] znajduje się w domu polskiego nauczyciela przy Piotra Skargi 13. Pan domu prowadzi mnie do pokoju na strychu. Jego żona jest cichą, skromną, przyjazną osobą. Do gospodarstwa domowego nauczyciela należy także gosposia. Prawdopodobnie jest to kolega nauczyciela Gustawa Kaczkowskiego, brata Adolfa Kaczkowskiego
Juristenfamilie Adolf Kaczkowski Außerdem wohnt im Erdgeschoss noch eine Juristenfamilie. Durch den Krieg von Tarnow (?) nach Jasło verschlagen, wohnen sie hier zur Miete. Der Vater ist schon lange tot. [Ehefrau] [...] im Verdacht [...], einem vom SD gesuchten Polen zur Flucht verholfen zu haben. [...] Eines Tages verrät mir Zofia mit verschmitztem Lächeln, dass der seinerzeit geflüchtete Pole sich in Lemberg befindet. Adolf (Adolph) Kaczkowski, der früher Aron hieß, war einer der bekanntesten Rechtsanwälte von Jasło. 1915 war er oder ein anderes Mitglied der Familie Kaczkowski im Stadtrat von Jasło. Nach dem ersten Weltkrieg verbrachte die – damals sechs Personen umfassende – Familie einige Zeit in Trenczyn (Slowakei). Anfangs wohnte die Familie Kaczkowski in der Kosciuszki-Straße, in der Nähe des Landgerichts (Sąd Obwodowy), in einer um den Stadtpark gelegenen Villengegend, in der polnische und jüdische Honoratioren und Geschäftsleute lebten. Sie verloren ihr Eigentum, als die deutschen Besatzer daraus ein deutsches Wohngebiet machen wollten. Durch seinen Bruder Gustav mag er eine Unterkunft bei dessen vermutlichem Kollegen in der Piotra Skargi 13 gefunden haben. (Die Stadt wurde 1944 dem Erdboden gleichgemacht; alte Gebäude sind kaum noch zu finden.) 1938 lebte Dr. Adolf Kaczkowski noch, und er überlebte sogar in Lemberg den Krieg und starb später in Wisła (Schlesien). Ich nehme daher an, dass er mit seinem Bruder Gustav – wie etliche aus Jasło – bei Kriegsausbruch nach Lemberg geflüchtet war, wobei ihm seine Frau natürlich half, und zur Tarnung als verstorben galt. In Lemberg glaubten sie sich vor den Deutschen sicher, aber am 17. September kamen die Sowjets, töteten Soldaten (Katyn!) und Juden und verschleppten viele nach Sibirien, wo auch Gustav dann starb, während Adolf in Lemberg bleiben konnte und sogar das Pogrom der Ukrainer und die deutsche Besetzung überlebte.	Rodzina prawnika Adolfa Kaczkowskiego Ponadto na parterze mieszka rodzina prawnika. Z powodu wojny przeprowadzili się z Tarnowa (?) do Jasła i mieszkają tu wynajmując mieszkanie. Ojciec od dawna nie żyje. [Żona] jest podejrzana [...] że pomogła uciec Polakowi poszukiwanemu przez SD. [...] Pewnego dnia Zofia mówi mi z psotnym uśmiechem, że Polak, który wtedy uciekł, mieszka we Lwowie. Adolf (Adolph) Kaczkowski, który wcześniej zwał się Aron, był jednym z najbardziej znanych prawników Jasła. W 1915 r. on lub inny członek rodziny Kaczkowskich był członkiem rady miejskiej w Jaśle. Po I wojnie światowej rodzina – wówczas sześcioosobowa – spędziła trochę czasu w Trenczynie (Słowacja). Początkowo rodzina Kaczkowskich mieszkała przy ulicy Kościuszki, w pobliżu Sądu Obwodowego, na terenie willowym niedaleko Parku Miejskiego, gdzie mieszkali polska i żydowska elita miejska oraz biznesmeni. Stracili swoją nieruchomość, gdy niemieccy okupanci zdecydowali przekształcić tę okolicę w niemiecką dzielnicę mieszkalną. Dzięki pomocy brata Gustawa znaleźli mieszkanie u jego domniemanego kolegi przy Piotra Skargi 13. (Miasto zostało zrównane z ziemią w 1944 r.; po starych budynkach prawie już nie ma śladów). W 1938 roku Dr. Adolf Kaczkowski jeszcze żył, przeżył we Lwowie nawet wojnę, a potem zginął w Wiśle (Śląsk). Zakładam więc, że on i jego brat Gustav - podobnie jak wielu innych z Jasła – uciekli do Lwowa na początku wojny, w której oczywiście pomagała mu żona. Dla zamaskowania tego został uznany za zmarłego. Lwów uważali za bezpieczne miejsce, Niemców tam nie było, ale 17 września przyszli Sowieci, zabili żołnierzy (Katyń!) i Żydów. Wielu wywieźli na Syberię, w tym Gustawa, który tam zginął. Adolf pozostał we Lwowie, przeżył pogrom Ukraińców i okupację niemiecką.
Mutter Kaczkowska Die Mutter ist eine sehr kultivierte und liebenswürdige alte Dame [...] [Sie ist kurz vor Weihnachten 1940] von der Gestapo ins Gefängnis eingeliefert worden [...], weil sie im Verdacht steht, einem vom SD gesuchten Polen zur Flucht verholfen zu haben. Der geflüchtete, vom SD gesuchte Pole kann ihr Mann Adolf oder ihr Schwager Gustav gewesen sein. Offensichtlich ist sie später ebenfalls nach Lemberg gegangen, denn sie ist dort eines natürlichen Tode gestorben.	Matka Kaczkowska Matka jest bardzo kultywowaną i miłą starszą panią [...] [Kkrótko przed Bożym Narodzeniem 1940 r.] Gestapo wsadziło ją do więzienia [...] ponieważ podejrzewali ją o pomoc w ucieczce Polakowi poszukiwanemu przez SD. Ten uciekinier, poszukiwany przez SD, mógł być jej mężem Adolfem lub szwagrem Gustavem. Wydaje się, że później też wyjechała do Lwowa, zmarła tam z przyczyn naturalnych.
1. Sohn Kaczkowski Der älteste Sohn ist im Feldzug gegen uns gefallen. Über diesen Sohn ist im Internet nichts zu finden.	1. syn Kaczkowski Najstarszy syn padł w kampanii przeciwko nam. Na jego temat nie można w internecie niczego znaleźć.
2. Sohn Kaczkowski Der zweite Sohn, den ich nie gesehen habe, ist Angestellter einer Erdölfirma. Eine in der Ölindustrie tätige Person namens Kaczkowski ist den Forschern auf Facebook nicht bekannt. Vielleicht arbeitete er in Wirklichkeit im Untergrund.	2. syn Kaczkowski Drugi syn, którego nigdy nie widziałem, jest pracownikiem firmy naftowej. Osoba pracująca w przemyśle naftowym o nazwisku Kaczkowski nie jest znana badaczom na Facebooku. Może w rzeczywistości był czynny w konspiracji.
Gustav Kaczkowski und die Flucht nach Lemberg [Frau von Adolf Kaczkowski] [...] im Verdacht [...], einem vom SD gesuchten Polen zur Flucht verholfen zu haben. [...] Eines Tages verrät mir Zofia mit verschmitztem Lächeln, dass der seinerzeit geflüchtete Pole sich in Lemberg befindet. Gustav (Gustaw) Kaczkowski, ein blinder, sehr populärer Lehrer, Bruder von Adolf, war mit seiner Familie mit Ausbruch des Krieges nach Lemberg geflohen. Ich nehme an, dass, wenn nicht Adolf selbst, dann er der geflüchtete Pole war und dass seine Schwägerin ihm selbstverständlich zur Flucht verhalf. Es liegt nahe, dass beide Brüder gemeinsam nach Lemberg gingen, da Adolf ja dort überlebte. Sein Sohn starb noch in Lemberg; ihn selbst verschleppten die Sowjets nach Sibirien, wo er starb.	Ucieczka Gustawa Kaczkowskiego do Lwowa [Żona Adolfa Kaczkowskiego] była podejrzewana [...] że pomogła uciec Polakowi poszukiwanemu przez SD. [...] Pewnego dnia Zofia mówi mi z psotnym uśmiechem, że Polak, który wtedy uciekł, mieszka we Lwowie. Gustav (Gustaw) Kaczkowski, niewidomy, bardzo popularny nauczyciel, brat Adolfa, uciekł z rodziną do Lwowa, gdy wybuchła wojna. Przypuszczam, że jeśli nie sam Adolf, to on Gustaw był tym zbiegłym Polakiem, a jego bratowa naturalnie pomogła mu w ucieczce. To oczywiste, że obaj bracia byli razem w Lwowie, ponieważ Adolf tam przetrwał. Syn Gustawa zmarł we Lwowie; ] Jego Sowieci zabrali go na Syberię, gdzie zmarł.
Sofia/Zofia Kaczkowska/Pollak/Horowitz Von den beiden Töchtern ist die ältere verheiratet. [...] Beide Töchter sind etwa in meinem Alter. geboren 6. Januar 1910 in Jasło; Schulabschluss 1928 (1925–27 in Klasse 5–7 der "Blessed Yolanda Private Women’s High School" in Jasło); später verheiratet mit Stanislaw Horowitz, geb.7. März 1908 in Radłowo, Anwalt wie auch sein Schwiegervater Kaczkowski; Horowitz wurde in Stanislawow oder Stanislaw getötet. Eine freundliche, gebildete Zofia Kaczkowska in ihren 70ern verkehrte in den 1980er Jahren im Hause einer aus Jasło stammenden Frau in Warschau. Sie war in den 1950er Jahren von Jasło nach Warschau gekommenen. Noch zu prüfen bleibt dieser Hinweis von Marcin Radwan-Röhrenschef: "Museum of Warsaw Uprising recognises Zofia Kaczkowska, paramedic in AK units in Żoliborz. No more data. I will try to trace whether there is any chance that she left Jasło for Warsaw in 1944. Some other members of my family lived in Żoliborz [Stadtteil von Warschau] then."	Zofia Kaczkowska/Pollaka/Horowitza Z dwóch córek, starsza jest zamężna. [...] Obydwie córki są w moim wieku. urodzona 6 stycznia 1910 r. w Jaśle; Ukończyła szkołę w 1928 r. (1925–27 w klasach 5–7 w "Blessed Yolanda Private Women’s High School" w Jaśle); później wyszła za mąż ze Stanisława Horowitza, urodzonego 7 marca 1908 r. w Radłowie, adwokata jak jego teść Kaczkowski; Horowitz został zabity w Stanisławowie lub Stanisławie. Przyjazna, wykształcona Zofia Kaczkowska będąc w wieku około 70-ki, bywała w latach 80-ch. w domu znajomej z Jasła w Warszawie. Do Warszawy przyjechała w latach 50. z Jaśła.<ref name=zofia_facebook>Zobacz komentarze Marcina Radwana-Röhrenschef do komentarzy Yoanny Kovalik i Poitra Ruty do postu Piotra Ruty w grupie Facebook Stare Jasło. Wciąż do sprawdzenia jest ta wskazówka od Marcina Radwana-Röhrenschef: "Museum of Warsaw Uprising recognises Zofia Kaczkowska, paramedic in AK units in Żoliborz. No more data. I will try to trace whether there is any chance that she left Jasło for Warsaw in 1944. Some other members of my family lived in Żoliborz [Stadtteil von Warschau] then."
Herr Pollak Der Mann [Ehemann von Sofia] wohnt mit im Haus, ist aber fast nie zu sehen. Er ist in einer Marmeladenfabrik beschäftigt. Die Ehe ist nicht glücklich. s. u. Marmeladenfabrik	Pan Pollak Mąż [mąż Zofii] mieszka w tym domu, ale bardzo rzadko go tam widywano. Pracuje w fabryce Marmolady. Małżeństwo nie jest szczęśliwe. patrz poniżej, fabryka Marmolady
Marja/Maria Kaczkowska Die jüngere Schwester ist Sportlehrerin mit einer fantastischen Figur. Sie hat im Krieg gegen uns ihren Verlobten verloren und will keinen anderen Mann mehr haben. Beide Töchter sind etwa in meinem Alter. [geb. ca. 1911], 1925–26 [–27?] in Klasse 4–6 (der "Blessed Yolanda Private Women’s High School")	Marja/Maria Kaczkowska Młodsza siostra jest nauczycielką sportu z fantastyczną figurą. Straciła narzeczonego na wojnie z nami i nie chce innego mężczyzny. Obydwie córki są w moim wieku. [urodzona około 1911 r.], 1925–26 [–27?] w klasach 4–6 (w "Blessed Yolanda Private Women’s High School")
Dritte Tochter Adolf Kaczkowski soll noch eine dritte Tochter gehabt haben.	Trzecia córka Podobno Adolf Kaczkowski miał trzecią córkę.
Jasło	Jasło
Schulgebäude am Marktplatz mit Schreibstube der Kompanie: Schreibstube, die in einem Schulgebäude am Marktplatz untergebracht ist. in der Nähe unserer Schreibstube stehen mehrere Häuser, die von Juden bewohnt sind. Im Gebäude der früheren Woiwodschafts-Verwaltung rechts neben dem Rathaus war nach deren Umzug in einen Neubau die Mittelschule (Auskunft von Mariusz Szyszkowski in der Facebook-Gruppe Stare Jasło), aber war sie auch 1940/41 dort? heutiger Schulkomplex Nr. 4? (Vorschlag von Piotr Ruta in der Facebook-Gruppe Stare Jasło) zuletzt Maria-Konopnicka-Grundschule Nr. 2? (Jungengymnasium? bis 2019?) Hedwigschule? (nach dem Krieg Schule Nr. 1 und dann Sonderschule Nr. 5) Es gibt ein Foto von zwei Soldaten vor dieser Schule mit der rückseitigen Beschriftung "Jaslo Hedwig Schule, unser Quartier August 1940"	Budynek szkoły na rynku z biurem kompanii: Biuro, która znajduje się w budynku szkolnym na rynku. w pobliżu naszego biura znajduje się kilka domów zamieszkałych przez Żydów. W budynku dawnej administracji wojewódzkiej na prawo od ratusza, po przeniesieniu go do nowego budynku, mieściło się gimnazjum (Informacja od Mariusza Szyszkowskiego z grupy Facebook Stare Jasło), ale czy w latach 1940/41 było tam również? dzisiaj w Zespole Szkół nr 4? (Wniosek Piotra Ruty w grupie Facebook Stare Jasło) ostatnia Szkoła Podstawowa nr 2 im. Marii-Konopnickiej? (Liceum dla chłopców? do 2019?) Szkoła powszechnej im. Królowej Jadwigi? (po wojnie, szkoła nr 1, a potem szkoła specjalna nr 5) Przed tą szkołą znajduje się zdjęcie dwóch żołnierzy z napisem "Jasło, Szkoła Jadwigi, nasza dzielnica sierpień 1940" na odwrocie.
Piotra Skargi 13 mein Quartier [...] ist im Hause eines polnischen Lehrers in der Piotra Skargi 13. damalige Hausnummer 13 gegenüber der heutigen Nr. 9 (Vorschlag von Joanna Kovalik in einer Mitteilung per Messenger)	Piotra Skargi 13 moja kwatera [...] znajduje się w domu nauczyciela polskiego przy ulicy Piotrze Skargi 13. Dawny numer 13 naprzeciwko dzisiejszej liczby 9 (Propozycja Yoanny Kovalik w komunikacie za pośrednictwem Messengera)
Erdöl-Firma Der zweite Sohn[...] ist Angestellter einer Erdölfirma. vermutlich Gartenberg & Schreier in Nieglowice?	Kompania Naftowa Drugi syn [...] jest pracownikiem firmy naftowej. prawdopodobnie Gartenberg & Schreier w Nieglowicach?
Marmeladenfabrik Der Mann [Ehemann von Sofia namens Pollak] [...] ist in einer Marmeladenfabrik beschäftigt. Margolies, Adolf? - Marmeladen- und Süßwarenfabrik, 30 Ulica Szajnochy (alte Nummerierung)	Fabryka dżemów Mąż [mąż Zofii o imieniu Pollak] [...] pracuje w fabryce dżemów. Margolies, Adolf? - Fabryka Marmolady i słodyczy, 30 Ulica Szajnochy (stara numeracja)
katholische Kirche Die Kompanie marschiert im Dienstanzug mit Stahlhelm zur Kirche, vorn die Evangelischen, am Schluss die von mir geführten Katholiken. An einer Straßenecke schwenke ich dann mit meinem Zug ab und marschiere zur katholischen Kirche, vor der wir warten, bis der polnische Gottesdienst beendet ist. Es gab mehrere: welche? Vermutlich die Pfarrkirche an der Piotra Skargi (Vorschlag von Joanna Kovalik in einer Mitteilung per Messenger)	Kościół katolicki Kompania maszeruje do kościoła w stroju służbowym w stalowych hełmach, przed protestantami, w końcu katolicy prowadzeni przeze mnie. Na rogu ulicy mój pluton skręca i maszeruje do kościoła katolickiego, przed którym czekamy na zakończenie polskiej służby. Było ich kilka. Których? Prawdopodobnie kościół parafialny przy ul. Piotra Skargi (Propozycja Yoanny Kovalik w komunikacie za pośrednictwem Messengera)
Judenbad Jeden Samstag geht die Kompanie baden. Wir benutzen dazu das ehemalige Judenbad, dass durch eine Brauseanlage für unsere Zwecke hergerichtet ist. Ich gehe immer etwas später und bade dann mit den anderen Feldwebeln zusammen oder auch ganz allein. Als Bademeister ist ein älterer rothaariger Jude tätig. wahrscheinlich das Dampfbad, von Juden und Katholiken benutzt, neben der Synagoge! Bild?	Kąpiel żydowska W każdą sobotę firma idziemy się kąpać. Korzystamy z dawnej żydowskiej łaźni, która jest wyposażona dla naszych celów w prysznic. Zawsze idę trochę później i potem kąpię się razem z innymi sierżantami lub sam. Starszy, rudy Żyd jest zawiaduje łaźnią. prawdopodobnie łaźnia parowa, używana przez Żydów i katolików, obok synagogi! Zdjęcie?
Ruine der Synagoge Der Weg zum Bad führt an der Ruine der Synagoge vorbei, die als stummer Zeuge unserer Schande und Torheit dasteht. Man brennt keine Kirchen nieder, ganz gleich, welcher Religion sie dienen. war hier, s. a. Stadtplan	Ruiny synagogi Droga do łaźni prowadzi przez ruiny synagogi, która stoi jako niemy świadek naszej hańby i szaleństwa. Nie wolno palić kościołów, bez względu na religię, której służą. były tutaj, zobacz też mapę miasta
Gefängnis Ich besuche mit noch zwei Feldwebeln das Gefängnis, in dem die SS oder Gestapo eine Abteilung für gefangene Juden unterhält. Wir klettern auf den Wachturm, um von dort aus die Gymnastikstunde der Gefangenen auf dem Gefängnishof zu beobachten. Vorher inspizieren wir das Gewehr des polnischen Zivilisten, der hier Wache steht. Wir lachen lauthals, als wir feststellen, dass das Gewehr ungeladen und der Lauf völlig verrostet ist. Lage noch unbekannt	Więzienie Wraz z dwoma innymi sierżantami odwiedzam więzienie, w którym SS lub gestapo ma oddział dla schwytanych Żydów. Wspinamy się na wieżę strażniczą, by obserwować więźniarskie zajęcia gimnastyczne na więziennym dziedzińcu. Przedtem oglądamy karabin polskiego cywila stojącego na straży. Śmiejemy się po cichu, gdy odkrywamy, że karabin nie jest załadowany, a lufa całkowicie zardzewiała. Lokalizacja nadal nieznana
Kasino Das Kasino war in einer Villa eingerichtet, die neben einem Park lag. in einer Villa neben einem Park, sicher das Parkhaus. Leider gibt es nur ein Foto der Ruine nach der Zerstörung von 1944:	Kasyno Kasyno mieściło się w willi obok parku. w willi obok parku, pewnie Parkhaus (Dom Pakowy/ Zdrojowy?). Niestety, jest tylko jedno zdjęcie ruiny po jej zniszczeniu w 1944 r.:
1944 Parkhaus nach der Zerstörung von 1944 | po jej zniszczeniu w 1944 r.

^{Übersetzung: Automatisch durch DeepL.com, überprüft durch Andrzej Jeznach}

---