Einsatzgruppen der Forschungsstaffel z.b.V. 1943–1945: Unterschied zwischen den Versionen

Aus LuftGeo
Zur Navigation springen Zur Suche springen
Zeile 1: Zeile 1:
 +
Die [[Personal und Organisation der Forschungsstaffel z.b.V. 1943–1945|Forschungsstaffel z.b.V.]] bildete nach und nach eine große Zahl von Außenstellen (Forschungskommandos, Einsatzgruppen). Diese synchronoptische Tabelle gewährt einen Überblick.
 +
 
{{h4|Quelle:}}<ref>{{q|Häusler}}, Forschungsstaffel z.b.V., S. 89 ff</ref>
 
{{h4|Quelle:}}<ref>{{q|Häusler}}, Forschungsstaffel z.b.V., S. 89 ff</ref>
 
{{#css:  
 
{{#css:  
 
table.Organigramm, table.Organigramm td { background-color: white; }  
 
table.Organigramm, table.Organigramm td { background-color: white; }  
 
/* table.Organigramm { background-color: limegreen; } zum Test auf Leerfelder */
 
/* table.Organigramm { background-color: limegreen; } zum Test auf Leerfelder */
}} <!-- vermeidet Geister-Gitter, ersetzt sehr viele class="leer"
+
}} <!-- vermeidet Geister-Gitter, ersetzt sehr viele class="leer" -->
Pfeile: {{Pf|🢅, 🢆 vor Namen(-Link) für "kommt", dahinter für "geht"}}-->
+
Die farbigen Pfeile zeigen, wie durch geschickte Personal-Versetzung die Erfahrung von Kommando zu Kommando weitergegeben wurde.<!-- Pfeile: {{Pf|🢅, 🢆 vor Namen(-Link) für "kommt", dahinter für "geht"}} -->
 +
 
 
{| class="Organigramm"
 
{| class="Organigramm"
 
| class="Titel" colspan="3" | Gliederungsebene || class="Titel" colspan="8" | 1943 || class="Titel" colspan="12" | 1944 || class="Titel" colspan="5" | 1945
 
| class="Titel" colspan="3" | Gliederungsebene || class="Titel" colspan="8" | 1943 || class="Titel" colspan="12" | 1944 || class="Titel" colspan="5" | 1945
Zeile 12: Zeile 15:
 
| class="Org" colspan="3" | Forschungsstaffel z.b.V.
 
| class="Org" colspan="3" | Forschungsstaffel z.b.V.
 
|-
 
|-
|  || class="Org" colspan="2" | Einsatzgruppe Ukraine<br />(Sitz: Kiew, ab Okt. Winniza) ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="5" | '''Lt Schulz-Kampfhenkel''' ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
+
|  || class="Org" colspan="2" | Einsatzgruppe Ukraine<br />(Sitz: Kiew, ab Okt. Winniza) ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="5" | '''Lt [[Schulz-Kampfhenkel]]''' ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
 
|  ||  || class="Org" | Gruppe Westukraine–Krim ||  ||  || class="Org" colspan="2" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Gruppe Westukraine–Krim ||  ||  || class="Org" colspan="2" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
Zeile 20: Zeile 23:
 
|  ||  || class="Org" | Gruppe Unterer Dnjepr ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" |  || bis Anf. Nov. ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Gruppe Unterer Dnjepr ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" |  || bis Anf. Nov. ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
|  || class="Org" colspan="2" | Einsatzgruppe Russland Nord<br />(Sitz: Riga) || ab Ende Mai || class="Pers2plus Liste" colspan="6" | '''{{pf|Lt Hölscher 🢆}}, {{pf|SdFhr Preising 🢆}}''' ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
+
|  || class="Org" colspan="2" | Einsatzgruppe Russland Nord<br />(Sitz: Riga) || ab Ende Mai || class="Pers2plus Liste" colspan="6" | '''{{pf|Lt [[Hölscher]] 🢆}}, {{pf|SdFhr [[Preising]] 🢆}}''' ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
 
|  ||  || class="Org" | Einsatz Litauen ||  ||  || class="Org" colspan="5" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatz Litauen ||  ||  || class="Org" colspan="5" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
Zeile 26: Zeile 29:
 
|  ||  || class="Org" | Einsatz Estland ||  ||  || class="Org" colspan="5" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatz Estland ||  ||  || class="Org" colspan="5" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
|  || class="Org" colspan="2" | Auswertekommando Posen/<wbr>Forschungskommando Ost<br />(Sitz: Posen -> Stendal -> Boddin) ||  ||  ||  ||  ||  || ab Ende Okt. || class="Pers2plus Liste" colspan="5" | '''SdFhr Richter''' ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || ab? || class="Pers2plus" colspan="2" | '''{{pf|Lt Otremba 🢆}}''' ||  ||  || class="Pers2plus Liste" | '''{{pf|🢅 Lt Schneider}}''' ||  
+
|  || class="Org" colspan="2" | Auswertekommando Posen/<wbr>Forschungskommando Ost<br />(Sitz: Posen -> Stendal -> Boddin) ||  ||  ||  ||  ||  || ab Ende Okt. || class="Pers2plus Liste" colspan="5" | '''SdFhr Richter''' ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || ab? || class="Pers2plus" colspan="2" | '''{{pf|Lt [[Otremba]] 🢆}}''' ||  ||  || class="Pers2plus Liste" | '''{{pf|🢅 Lt [[Schneider]]}}''' ||  
 
|-
 
|-
 
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="16" | Führung durch Kommando (Staffelführung?) der Forschungsstaffel ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="16" | Führung durch Kommando (Staffelführung?) der Forschungsstaffel ||  ||  ||  ||  
Zeile 32: Zeile 35:
 
|  ||  || class="Org" | Auswertegruppe Posen ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" colspan="16" | &nbsp; ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Auswertegruppe Posen ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" colspan="16" | &nbsp; ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" | '''{{pf|Ellenberg 🢆}}''' ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="7" | {{pf|🢅 Oblt Ellenberg}} ||  
+
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" | '''{{pf|Oblt [[Ellenberg]] 🢆}}''' ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="7" | {{pf|🢅 Ellenberg}} ||  
 
|-
 
|-
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe zur Erprobung eines Wärme&shy;meßgerätes ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe zur Erprobung eines Wärme&shy;meßgerätes ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
Zeile 48: Zeile 51:
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe [[w:Pułtusk|Ostenburg]] ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||                          || class="Org" colspan="2" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe [[w:Pułtusk|Ostenburg]] ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||                          || class="Org" colspan="2" |  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="2" | {{pf|🢆 Ellenberg 🢅}}<ref>Ellenberg nur zum Einarbeiten?</ref>/<wbr>Oblt Steinlein ||  ||  ||  ||  ||  ||  
+
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="2" | {{pf|🢆 Ellenberg 🢅}}<ref>Ellenberg nur zum Einarbeiten?</ref>/<wbr>Oblt [[Steinlein]] ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|-
 
|-
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe {{w|Grafenwöhr}} ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org rechts" colspan="2" | ab Mitte Okt. bis Ende Nov. ||  ||  ||  ||  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe {{w|Grafenwöhr}} ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org rechts" colspan="2" | ab Mitte Okt. bis Ende Nov. ||  ||  ||  ||  ||  ||  
Zeile 64: Zeile 67:
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe Berlin ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" |  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe Berlin ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" |  ||  ||  
 
|-
 
|-
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="3" | Hptm Tabken ||  ||  
+
|  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Pers2plus Liste" colspan="3" | Hptm [[Tabken]] ||  ||  
 
|-
 
|-
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe Oder ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" colspan="3" |  ||  ||  
 
|  ||  || class="Org" | Einsatzgruppe Oder ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  ||  || class="Org" colspan="3" |  ||  ||  

Version vom 11. April 2021, 15:11 Uhr

Die Forschungsstaffel z.b.V. bildete nach und nach eine große Zahl von Außenstellen (Forschungskommandos, Einsatzgruppen). Diese synchronoptische Tabelle gewährt einen Überblick.

Quelle:[1]

Die farbigen Pfeile zeigen, wie durch geschickte Personal-Versetzung die Erfahrung von Kommando zu Kommando weitergegeben wurde.

Gliederungsebene 1943 1944 1945
Staffel Forschungs­kommando Einsatz­gruppe Mai Juni Juli Aug. Sept. Okt. Nov. Dez. Jan. Feb. März Apr. Mai Juni Juli Aug. Sept. Okt. Nov. Dez. Jan. Feb. März Apr. Mai
Forschungsstaffel z.b.V.
Einsatzgruppe Ukraine
(Sitz: Kiew, ab Okt. Winniza)
Lt Schulz-Kampfhenkel
Gruppe Westukraine–Krim
Gruppe Konka
Gruppe Unterer Dnjepr bis Anf. Nov.
Einsatzgruppe Russland Nord
(Sitz: Riga)
ab Ende Mai Lt Hölscher 🢆, SdFhr Preising 🢆
Einsatz Litauen
Einsatz Estland
Auswertekommando Posen/Forschungskommando Ost
(Sitz: Posen -> Stendal -> Boddin)
ab Ende Okt. SdFhr Richter ab? Lt Otremba 🢆 🢅 Lt Schneider
Führung durch Kommando (Staffelführung?) der Forschungsstaffel
Auswertegruppe Posen  
Oblt Ellenberg 🢆 🢅 Ellenberg
Einsatzgruppe zur Erprobung eines Wärme­meßgerätes
Einsatzgruppe Wien bis Mitte Dez.
Einsatzgruppe Warthbrücken ab Ende Dez. bis 20.01.
Einsatzgruppe Prag
Hptm Gewehr/🢆 Oblt Ellenberg 🢅
Einsatzgruppe Lemberg ab 01.06.
Einsatzgruppe Ostenburg
🢆 Ellenberg 🢅[2]/Oblt Steinlein
Einsatzgruppe Grafenwöhr ab Mitte Okt. bis Ende Nov.
🢆 Hölscher/🢆 Preising 🢂? 🢂 SdFhr Preising
Einsatzgruppe Riga (Nachfolger von Russland Nord) bis?
Einsatzgruppe Prosken[3]
Einsatzgruppe Schröttersburg, später Wehlau/Ostpreußen
Schneider 🢅
Einsatzgruppe Berlin
Hptm Tabken
Einsatzgruppe Oder
Oblt Ewald
Einsatzgruppe Spreewald/Elbe
Anzahl gleichzeitig aktiver Einsatz­gruppen im Ostbereich (max. 4 von 19) 3 3 3 4 3 2 1 1 1 2 1 2 2 2 3 4 4 3 3 3 4 1
Forschungskommando Süd
(Sitz: Laibach)
Oblt Mortay 🢅 Boehm 🢆 🢅 Hptm Boehm bis Kriegsende
Fw Jörg 🢆
Einsatzgruppe Saloniki
Lt Lohr 🢆/🢆 Fw Jörg[4] bis Kriegsende
Einsatzgruppe Catull[5]
🢆 Lt Lohr/Ilg
Einsatzgruppe Mendel[6] (Zweigstelle von Catull)
Hptm Nowak
Einsatzgruppe Albanien
(Sitz: Laibach)
Hptm Boehm 🢅/Fw Pillewizer 🢆 🢆 Boehm 🢅/Paschinger Lt Klemm/RegRat Paschinger
Einsatzgruppe Dalmatien bis Ende Juni
Einsatzgruppe Laibach-Istrien
Einsatzgruppe Radetzki[7]
Anzahl gleichzeitig aktiver Einsatz­gruppen im Südbereich (max. 4 von 7) 1 1 1 2 2 2 1 4 4 3 3 4 4 4 3 2
(selbständige) Einsatzgruppe Lappland
(Sitz: Vuotso > Parkkina > Sarenpää, Inari > Rundhaug)[8]
Nietsch/🢆 Lt Pillewizer
ab Ende Juli Rücktransport
Anzahl der Einsatzgruppen (1) 1 1 1 1 1
Einsatzgruppe West
(Sitz: Metz > Kaiserslautern > Bonn u. Stolzenau)
Sdf Schmithüsen
 
Forschungskommando West
(Sitz: Erlangen)
🢆 Lt Otremba bis Kriegsende
Einsatzgruppe Erlangen
Oblt Scheerer
Einsatzgruppe Nord-West
(Sitz: Stolzenau u. Rheda > Schleswig)
Anzahl gleichzeitig aktiver Einsatz­gruppen im West­bereich (max. 2 von 2) 1 1 2 2 2
Anzahl gleichzeitig aktiver Einsatz­gruppen gesamt (max. 9 von 29) 3 3 3 4 3 2 2 2 2 4 3 4 3 7 9 9 8 8 7 9 9 5

  1. Häusler, Forschungsstaffel z.b.V., S. 89 ff
  2. Ellenberg nur zum Einarbeiten?
  3. vermutlich Prostken
  4. Jörg wissenschaftlicher Leiter
  5. Was bedeutet diese Bezeichnung? Besteht ein Zusammenhang mit den Grotten des Catull, so dass an einen Standort am Gardasee gedacht werden muss? Das würde zur "Zweigstelle Mendel" passen, die evtl. am Mendelpass, also ganz in der Nähe war, vgl. nächste Fußnote
  6. evtl. an der Mendel?
  7. Radetzky steht im Zusammenang mit Lombardo-Venetien (Italien nördl. des Po) und Österreich.
  8. Es scheint sich um folgende Orte zu handeln:
    Vuotso: Ortsteil von Sodankylä, s. Google maps
    Parkkina: Ortsteil von Petschenga, s. Google maps
    Sarenpää: vermulich Saarenpää geschrieben, häufiger Ortsname in der Südhälfte Finnlnds (die anderen Orte liegen im Norden)
    Inari, s. Google maps
    Rundhaug: Ortsteil von Målselv in Norwegen, s. Google maps